Insulinooporność - Polski dietetyk Niemcy

Często zgłaszają się do naszego gabinetu osoby, które borykają się właśnie z insulinoopornością. Dodatkowo od czytelników otrzymuję wiele wiadomości odnośnie tego problemu.

Dlatego w dzisiejszym artykule chciałam nieco przybliżyć co to jest właściwie i jak zacząć dietoterapię w insulinooporności.

Co to jest insulinooporność (IO)?

Aby zrozumieć czym dokładnie jest insulinooporność, należy opisać co to właściwie jest insulina.

Insulina jest hormonem peptydowym wydzielanym przez trzustkę. Ma ona działanie ogólnoustrojowe, ale szczególną rolę odgrywa w metabolizmie węglowodanów. Zadaniem insuliny jest transport cząsteczek glukozy (cukru) do komórek. Dzięki prawidłowym działaniu insuliny poziom glukozy we krwi jest wyrównywany do fizjologicznego poziomu. Niedobór lub zaburzenia wydzielania insuliny doprowadzają do cukrzycy. Insulina ma również istotny wpływ na poziom tkanki tłuszczowej w organizmie.

Wiem już co to jest insulina, więc teraz mogę opisać na czym polega insulinooporność, często też zwana insulinoodpornością. IO jest stanem patologicznym, w którym komórki organizmu nie reagują na działanie insuliny. Innymi słowy i w bardzo uproszczony sposób komórki nie wchłaniają glukozy, która jest w naszej krwi mimo wysokiego poziomu insuliny. W ten sposób robi się błędne koło, które zaburza nasz metabolizm. W naszej krwi jest wysoki poziom glukozy, co prowadzi do produkcji insuliny, ta jednak nie spełnia swojej właściwej roli, bo komórki jej nie przyjmują. Zostają więc wysyłane sygnały i trzustka produkuje jeszcze większe ilości insuliny, aby obniżyć poziom cukru we krwi. Doprowadza to często do hiperinsulinemii czyli podwyższonego poziomu insuliny we krwi. W konsekwencji zostają zaburzone procesy przemiany węglowodanów, nasz organizm zaczyna produkować kwasy tłuszczowe, a tkanka tłuszczowa, zaczyna magazynować tłuszcz. No i tak w kółko.

Jaki wpływ na organizm na insulnooporność?

- podwyższony poziom cukru we krwi (hiperglikemia) i cukrzyca typu 2
- nadmierne wydzielanie się lipoprotein, które przyczyniają się do chorób serce i miażdżycy
- zaburzenia przemian tkanki tłuszczowej, produkcja adipokiny (hormon), zwiększającej insulinooporność
- nadmierne tycie
- zwiększanie apetytu
- występowanie zespołu metabolicznego, choroba policystycznych jajników

Objawy IO.

Najczęściej przebiega bezobjawowo. Jednakże objawy jakie mogą występować, są bardzo podobne do cukrzycy.

- senność i zmęczenia, nasilające się po spożytym obfitym posiłku
- podwyższone ciśnienie
- podwyższony poziom cholesterolu, a zwłaszcza trójglicerydów
- otyłość brzuszna
- podwyższony poziom glukozy we krwi

Diagnostyka.

Podstawowymi badaniami, jakie powinein zlecić lekarz jest krzywa cukrowa i insulinowa. Są do badania krwi wykonywane na czczo, podczas których pije się roztwór glukozy. Dodatkowo można zlecić badania:

- C-peptyd
- Anty GAD
- Anty IA-2
- Gen MTHFR
- Witamina D3- 25OHD3
- Hemoglobiny glikowanej
- Nietolerancje pokarmowe
- Flora jelitowa ( badanie kału), to badanie wykonuje się najrzadziej

Ryzyko występowania

Do występowania IO mogą się przyczynić:
- nadmierne spożywanie cukru i słodyczy
- picie alkoholu
- bark aktywności fizycznej
- picie w nadmiarze soków owocowych i napoji smakowych typu cola, ice tee, redbull itp.
- warunki genetyczne
- wysoki poziom kortyzolu we krwi
- zaburzenia flory jelitowej
- alergie i nietoleracje pokarmowe

Dieta w insulinooporności

Wszystko jest oczywiście kwestą indywidualną. Zatem najważniejsze to obserwacja swojego organizmu. Można zacząć od stosowania diety o niskim indeksie glikemicznym i ładunku glikemicznym. Jednak nie zawsze ten sposób przynosi najlepsze efekty.

Zdecydowanie w diecie powinny się znaleźć jak najmniej przetworzone produkty. Bazą diety powinny być warzywa, zwłaszcza na suro lub tylko lekko podduszone. Produkty białkowe z przewagą ryb i chudego mięsa. Dobre oleje takie jak: oliwa z oliwek, olej rzepakowe nierafinowany, olej kokosowy, siemię lniane, awokado, orzechy. Naturalne ryże, produkty zbożowe z pełnego przemiału.

Warto zwrócić na ilość spożywanych przez nas węglowodanów, ale też nie należy przesadzać i wykluczać ich z codziennej diety. 1 do 2 posiłków mogą, a nawet powinny zawierać pełno zbożowe produkty.

Bardzo dobrze sprawdza się dieta paleo lub też dieta rozdzelna z uwzględnieniem posiłków białkowo tłuszczowych.

Najważniejsze jest, aby dieta regulowała poziom glukozy we krwi.

Można też sięgać po owoce, zwłaszcza na surowo, ale warto pamiętać o tym, aby nie przesadzać z ich ilością. Owoce zawierają fruktozę czyli cukier prosty. Zatem nie powinniśmy przekraczać ilości dwóch porcji dziennie czyli ok 2 owoce tyn. 300g na dzień. Co jest też bardzo ważne, należy owoce łączyć z produktami białkowymi i/lub dobrymi tłuszczami i/lub produktami pełno zbożowymi.

Przykład przekąski z owocami to:

- Owsianka z owocami: 3-4 łyżki płatków owsianych górskich (węglowodany złożone), 1 łyżka siemienia lnianego (dobre tłuszcze) lub nasion chia (dobre tłuszcze). Wszystko namoczyć ciepłym mlekiem roślinnym. Dodać 0,5 banana, garstkę mrożonej mieszanki jagód, 5 orzechów (dobre tłuszcze), 2-3 łyżki jogurtu naturalnego nisko tłuszczowego (białko) . Opcjonalnie jogurt sojowy. Wszystko posypać cynamonem.

- Smoothie z bananem. 1/3 awoakdo (dobre tłuszcze), 0,5 banana, 0,5 jabłka, garść liści szpinaku, 100 ml mleka roślinnego i 1 łyżeczka oleju lnianego (dobre tłuszcze).