Hashimoto, dieta i leczenie - Polski dietetyk Niemcy

Kolejną najczęstrzą dolegliwością, z jaką zgłaszają się do naszego gabinetu dietetycznego pacjenci, jest choroba tarczycy zwana Hashimoto. Postanowiłam więc w tym pośćie przybliżyć Wam ten problem i podpowiedzieć jak sobie radzić z dietą w Hashimoto. Czy w ogóle taka istnieje?

Co to jest Hashimoto?

Hashimoto jest przewlekłym linfocytarnym zapaleniem tarczycy. Jest chorobą autoimunologiczną, w której poprzez błedną odpowiedź imunologiczną (odpornościową) organizm zaczyna atakować białka tarczycowe, co skutkuje zaburzeniem syntezy hormonów tarczycowych. W praktyce tarczyca przestaje być w pełni wydolna. Co wpływa na zmianę naszego metabolizmu. Nazwa choroby ta pochodzi od Japońskiego lekarza Hakaru Hashimoto (1881-1934), który ją opisał. Horoba ta zdecydowanie częściej dotyka kobiet, niż mężczyzn. Może się ujawnić w wieku średnim, ale zdarzają się już zachorowania u młodych kobiet jak i u dzieci. 

Często w pierwszym etapie ciężko jest zaobserwować objawy, ponieważ Hashimoto ma charakter utajony. Przy silnym zapaleniu można zauważyć tzw. wole, tarczyca staje się twarda i a jej struktura nierówna. W zależności od wielkości wola, może powodować ucisk i dyskomfort w gardle. 

Ryzyko zachorowania zwiększa się u osób cierpiących na cukrzycę typu 1 i jeśli w rodzinie występują choroby tarczycy. Hashimoto jest rodzinne.
Niektóre badania wskazują, że wywołanie choroby może następować po przeżytym silnym strese, ciąży, osłabienia odporności i choroby psychiczne. W konsekwencji doprowadza to do stałej niedoczynności tarczycy.

Jakie są objawy?
Zdarza się również sytuacja zupełnie odwrotna, a mianowicie, zanik tarczycy.
Osoby z Hashimoto cierpią często na przewlekłe uczucie zmęczenia,  senność, obfite miesiączki, zaburzenia owulacji, problemy z zajściem w ciążę, suchość skóry, problemy ze skupieniem, bóle mięśni i stawów, przybieranie na wadzie, podwyższony pozim cholesterolu.

 Badania lekarskie.Najczęściej wykonywanymi badaniami są: 
- badanie palpacyjne (dotyk) tarczycy, USG tarczycy
- poziom TSH (tyreotropiny) hormon przysadki mózgowej. Jego podwyższony poziom jest jednym z objawów choroby.
- T4 (tyroksyny) i T3 (trójjodotyroniny)
- Przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej (aTPO, anty-TPO)
- biopsja tarczycy

 Leczenie. Dieta w Hashimoto.
Napiszę teraz bardzo bezpośrednio i być może nieco stracę w oczach czytelników, którzy chorują na Hashimoto i borykają się z nadwagą lub otyłością. Żadna choroba, a już przede wszystkim Hashimoto nie powinna przenosić odpowiedzialności za stan tego jak wyglądamy. Prawda jest taka, że nawet u osób zdrowych czy tych którzy chorują na niedoczynność tarczycy bez zdrowego stylu życia i odżywiania się nie schudniemy. Bo jeśli będziemy jeść więcej niż nasz organizm tego potrzebuje, jeśli nie będziemy aktywni fizycznie (i nie mówię tu o bieganiu maratonów czy trenowaniu kulturystyki), to nie możemy oczekiwać cudów, że nasz stan zdrowia i sylwetka będą takie jak tego chcemy.
Owszem, chorując na tarczycę należy włożyć więcej wysiłku w odchudzanie, ale to nie zwalnia nas z pracy nad sobą, swoimi nawykami żywieniowymi i dbaniem o nasze zdrowie.
Prawda jest też taka, że zmiany  nawyków żywieniowych (na stałe, a nie tylko na jakiś czas) są podstawą.
Na temat diety w Hashimoto można znaleść dzisiaj w internecie wiele informacji. Istnieje wiele teorii. Niektórzy sugerują, aby wykluczyć gluten, inni mleko i jego produkty, a jeszcze inni, że strączki. Tutaj odsyłam do publikacji naukowych, które znajdują się w moim piśmiennictwie.
Stosując restrykcyjne diety eliminujące gluten, mleko czy nawet strączki, jednego jestem pewna. Nie doprowadzi to szybko do poprawy sylwetki i zdrowia. Wręcz przeciwnie, może doprowadzić do stresu i zagubienia się. Z całą pewnością nie poprawi to wyników TSH.
Na poczatek powinniśmy zacząć od małych zmian. Wprowadzić regularną aktywność fizyczną. Mogą to być 30 minutowe intensywne spacery na świeżym powietrzu, a może basen czy gimnastyka w domu. Jeśli na dzień dzisiejszy nie ruszasz się systematycznie, to na pewno to będzie dobrym rozwiązaniem. Kolejny krok, to uregulować swoje posiłki i skupić się, aby w diecie znalazło się jak najwięcej warzyw, zwłaszcza na surowo, chude mięso, ryby, produkty pełnoziarniste. Wyklucz z diety cukier i słodycze. Możesz wprowadzić do diety zamiast cukru stewię, ksylitol lub erythytol (erytrytol). Zacznij szykować do pracy, szkoły, na uczelnie posiłki obfitujące w sałatki lub surówki. Planuj swoje posiłki i nie wychodź z domu bez jedzenia.
Z czasem możesz stopniowo spróbować z wykluczeniem np. mleka i produktów mlecznych. Jeśli zauważysz dużą różnicę w pracy Twojego układu pokarmowego, to możesz zostać przy tej formie odżywiania. Unikaj produktów przetworzonych i tych z zawartością cukru. Wybieraj produkty naturalne. Pamiętaj o porcjach i nie przejadaj się.
Jeśli chcesz to wyklucz stopniowo produkty zawierające pszenicę. Co prawda 100% wykluczenie glutenu z diety w Hasimoto nie jest potwierdzone naukowo na wpływ wyników tarczycy. Jadnakże często obserwuje się zależność, że w chorobach autoimunologicznych nietolerancja czy alergia na gluten idą ze sobą w parze. Jednak gluten nie ma bezpośredniego wpływu na Hashimoto.
Produkty strączkowe, a przede wszystkim soja mają wpływ na wchłanianie leworytoksyny, która zaburza stężenie TSH. Jednak nie musimy ich wykluczać w 100% z diety. Ważne, aby przstrzegać odpowiedniej przerwy (4 godziny) od przyjmowania leworytoksyny. 
Warto wspomnieć o poziomie selenu i witaminy D3 u osób z Hashimoto. Zauważa się często niedobór tego pierwiastka i witaminy D. Dlatego powinniśmy tymbardziej skupić się na urozmaiconej diecie, a zwłaszcza w produkty bogate w te składniki. Można zastosować dodatkową suplementację. Jednak przy selenie, należy być ostrożnym z dawkowaniem. Polecam wprowadzić do codziennej diety orzechy brazylijskie. Już dwa orzechy brazyliskie zapewniają nam dzienną dawkę selenu.

Podumowanie.
Nie bądźmy mądrzejsi od lekarzy i nie dajmy się zwariować. Informacji na temat Hashimoto jest w mediach bardzo dużo, ale postawmy na prawidłową diagnozę. Skupmy się na zdrowym stylu życia i na zmianie swoich nawyków żywieniowych zamiast na doszukiwaniu się „błędów lekarskich” czy też dietetycznych.

Chorzy powinni być pod stała opieką endokrynologa. Najczęściej zażywaja leki hormonalne wyrównujące poziom hormonów tarczycy.

Na temat diety w Hashimoto istnieje wiele mitów. Ważne w leczeniu jest dobranie odpowiedniej dawki hormonów, ale również konsekwentne przestrzeganie diety. Odpowiednie odżywianie ma za zadanie utrzymaniu prawidłowiej masy ciała i złagodzenia objawów choroby. Niestety nie jest lekarstwem na 100% jej wyleczenie. Głównym problemem u pacjentów z Hasimoto jest problem z nadwagą. Jednak sama choroba nie powinna być wytłumaczeniem na nagromadzone kilogramy. Niestety tak często jest.

Piśmiennictwo:
- Decrease in TSH levels after lactose restriction in Hashimoto's thyroiditis patients with lactose intolerance.Endocrine. 2014 Jun;46(2):279-84.
- Systematic appraisal of lactose intolerance as cause of increased need for oral thyroxine. J Clin Endocrinol Metab. 2014 Aug;99(8):E1454-8. doi: 10.1210/jc.2014-1217. Epub 2014 May 5.
- Kresser C., "The Gluten-Thyroid Connection", chriskresser.com, Juli 2010 (Die Gluten-Schilddrüsen-Verbindung)